Beperkte gemeenschap van goederen. Wat houdt dat in?

Sinds 1838 wordt er getrouwd in gemeenschap van goederen. Sinds 1 januari 2018 is dat voorbij en wordt er getrouwd ‘beperkte gemeenschap van goederen’. De wet die daarvoor is ingesteld beoogt meer afstemming op de praktijk en de maatschappelijke behoefte van deze tijd, waarin ongeveer 40% van de huwelijken strandt.

Deze wet is ook van toepassing op het geregistreerd partnerschap.

Redenen voor de aanpassing van de wetgeving

Tot 01 januari 2018 verdeelt men bij een scheiding alles op basis van een 50/50 gedachte als men niet getrouwd is onder huwelijkse voorwaarden. Men deelt elkaars schulden en vermogen. Buiten de huwelijksgemeenschap vallen:
– Giften en erfenissen met uitsluitingsclausule
– Verknochte goederen
– Pensioen (wel pensioenverdeling bij echtscheiding)

Maar we zijn individualistischer gaan leven en er werden steeds meer huwelijken die onder huwelijkse voorwaarden afgesloten. Ook zijn er meer ondernemers bijgekomen, met name ZZP’ers, die er bewust voor hebben gekozen om een (financieel) risico te lopen. Om deze redenen is de wet beperking in de gemeenschap van goederen ingevoerd.

Wat veranderde er precies?

Vanaf 01 januari 2018 vallen buiten de huwelijksgemeenschap:
– Giften en erfenissen
– Verknochte goederen
– Vóórhuwelijks vermogen (vermogen & schulden)
– Geen wijzigingen m.b.t. pensioenrechten

Deze vermogensbestanddelen komen dus niet meer automatisch in de gezamenlijke gemeenschap van goederen, zoals dit tot 1 januari 2018 wel het geval was.

Als u in de toekomst gaat scheiden, en u bent na 1 januari 2018 getrouwd, dan hoeft u en uw partner straks niet meer te delen in de schulden van elkaar, deze blijft voortaan persoonlijk en dus aan degene die de schuld heeft verbonden.

Echter: alles wat u tijdens het huwelijk aan vermogen vergaart verdeelt u wel 50/50 bij een scheiding. Met uitzondering dus van giften, schenkingen en erfenissen, en andere zaken waarvan kan worden aangetoond dat deze vanuit privévermogen zijn vergaard. Ook verknochte goederen zullen niet onder de 50/50 verdeling vallen.

LET OP:
Stel dat u voor het huwelijk samen een woning heeft gekocht met als eigendomsverhouding 60 : 40, door het huwelijk valt de woning in de beperkte gemeenschap van goederen. Ieder eigenaar voor 50%!
Stel in 2014 bij samenwoners waarbij een van hen via zijn/haar ouders € 100.000 heeft ontvangen welke in mindering moest worden gebracht op de hypotheekschuld. Hierdoor is een groter eigendom verkregen door een van de samenwoners.

En dat zullen, wanneer u gaat scheiden, nog best punten van discussies en conflicten kunnen gaan worden. De nieuwe wetgeving heeft het er niet gemakkelijker op gemaakt.

Moet u nog zaken vastleggen bij de notaris?

Onder de nieuwe wetgeving is het raadzaam om, bij aanvang van het huwelijk, een staat van inbreng op te stellen. Dit is een lijst van bezittingen of vermogen die tot het privé-gedeelte van de persoon blijven behoren. Zeker als u voor wat betreft vermogen en bezittingen niet gelijkwaardig het huwelijk in gaat. Met de nieuwe wetgeving geniet u dus sinds 1 januari 2018 op dat gebied dus al iets van bescherming. Het is raadzaam om een uurtje te reserveren voor het opstellen van een lijst met bezittingen, zoals van de auto’s, de woning, de eventuele studieschuld en bijvoorbeeld lijfrentepolissen. Als u rond uw huwelijk al bij de notaris langsgaat vanwege de aankoop van een huis, bespreek dan meteen uw huwelijkse voorwaarden, want die kunnen nog steeds worden opgesteld.

Als u toch ‘gewoon’ in gemeenschap van goederen wilt trouwen, kan dat dan nog wel?

Natuurlijk kan dat nog steeds. Maar dan moet u daarvoor naar de notaris en dit daar laten vastleggen. Trouwen in algehele gemeenschap van goederen is nu de uitzondering op de regel, zoals dat voorheen met de huwelijkse voorwaarden het geval was. U dient ook naar de notaris te gaan wanneer u wilt dat er expliciete uitzonderingen worden gemaakt op wat voorheen werd aangemerkt als een uitsluitingsclausule en wat er sinds 1 januari 2018 is bijgekomen aangaande de insluitingsclausule.

Uitsluitingsclausule is bedoeld om vermogensbestanddelen buiten de huwelijksgemeenschap te houden. Deze wordt gemaakt door erflater / schenker.

Insluitingsclausule is bedoeld om vermogensbestanddelen binnen de huwelijksgemeenschap te houden. Deze wordt gemaakt door erflater / schenker en echtgenoten.

Voorbeeld:
Vader wil dat zijn erfenis uitsluitend aan zijn zoon (en dus niet aan zijn schoondochter) toekomt.

Oplossing:
In principe valt deze erfenis buiten de beperkte gemeenschap van goederen en komt dus toe aan zijn zoon. Echter zijn zoon en zijn partner kunnen huwelijksvoorwaarden met een insluitingsclausule maken. Dan gaat een deel van de erfenis ook naar schoondochter.
Advies voor vader: maak een testament met een uitsluitingsclausule. Deze kan door de echtgenoten niet aan de kant worden gezet.

Heeft de nieuwe wetgeving invloed op uw scheiding wanneer u voor 1 januari van dit jaar bent getrouwd en u zou nu willen scheiden?

Het antwoord is heel eenvoudig: NEE. De nieuwe wet geldt alleen voor huwelijken die gesloten worden vanaf 1 januari 2018.

Tot slot: Waar dient u verder op letten?

Als u ondernemer bent en u stapt in het huwelijksbootje dan blijft het advies om onder huwelijkse voorwaarden te trouwen. Niet dat dit nog noodzakelijk is, want de nieuwe wet maakt onmiskenbaar duidelijk dat uw onderneming aan u toebehoort, maar start u een onderneming nádat u in het huwelijk bent getreden, dan wordt het toch weer een ander verhaal. Door dan huwelijkse voorwaarden op te stellen beperkt u het risico voor uw partner als het slecht gaat in het bedrijf. Of u krijgt minder gedoe als u gaat scheiden. Dan is het duidelijk dat het bedrijf is opgebouwd door u.

Er kan niet voldoende worden stilgestaan bij de nieuwe wetgeving aangaande het huwelijksgoederenregime. In het verleden kon dat al een behoorlijke harde noot zijn om te kraken bij een scheiding. Dat zal niet anders worden in de toekomst wanneer u uw huishoudboekje op dit gebied onvoldoende hebt bijgehouden. Maak daarom elk jaar even de balans op. Dat kan prima samengaan met het invullen van uw belastingaangifte. Dan zit u toch al met uw neus in de rekeningen.